وقتی مردها اواز می خواندند.....

 

دیروز برای تماشای فیلم "دراکولا" ساخته رضا عطاران به سینما سپاهان در چهارباغ رفتم فیلم هیچ چیز قابل توجهی نداشت یعنی به مفهوم واقعی چیزی نداشت به جز اینکه حداکثر سعی خودش را کرده بود که تماشاگر را بخنداند که البته این هم چیز کمی نیست خندیدن و شادی خوب است و حس خوبی به ادمها می دهد و هر اثر هنری که بتواند همین تکلیف را به خوبی انجام دهد شاید همین دلیل برای خوب بودنش کافی باشد....در بیرون سالن سینما اپارات قدیمی سینما را به نمایش گذاشته بودند یک دستگاه بزرگ و سنگین که تاریخ ساختش به بیش از نیم قرن پیش می رسید در ان مدتی که به شروع فیلم مانده بود به ان دستگاه بزرگ و عظیم خیره شده بودم دستی به ان کشیدم و با خودم گفتم این یک ابزار و دستگاه بشدت قابل احترام است تا انجاییکه باید در موزه و در جایی بسیار والا و ارزشمند از ان محافظت کرد چون وسیله ای بوده که برای یک نسل خاطره ساخته برای نسل پیش از ما یعنی پدران ما فیلمفارسی یکی از مهمترین خاطرات انهاست فردین بهروز وثوقی ناصرملک مطیعی....شاید فیلم فارسی بی محتوا بود شاید ارزش هنری و سینمایی انچنانی نداشت و البته بعضا ابتذال غیرقابل دفاعی هم در ان دیده می شد که مناسب جامعه سنتی و مذهبی ان دوران نبود ولی برای یک نسل خاطره ساخت نسلی که از ابزارهای کنونی بی بهره بود و جهان را از دریچه تنگ اپارات می دید داخل سالن سینما که شدم به سقف برافراشته و دیوارهای بلند سینما خیره شدم هنوز صدای خنده ها سوت ها و کف زدن های جوانان دهه چهل و پنجاه به گوش می رسید که گاهی برای یک دیالوگ یا یک صحنه از فیلم بیش از هزار جوان سوت می زدند! و یا با صدای بلندی می خندیدند یا کف می زدند جو و فضایی که تصور شادی و شور ان برای نسل من غیر قابل تصور است نسل من امکانات کافی برای شادی نداشت در انبوهی از خط قرمزها محصور بود و ابزار دور زدن ان را هم نداشت ولی نسل بعد از من یعنی دهه هفتادی ها امکاناتشان برای شادی بیشتر است هم تعصبات و محدودیت ها کمتر شده و هم امکانات ارتباطی شان افزایش یافته البته نمی گویم این فضای بیشتر لزوما انها را خوشبخت تر کرده ولی تردیدی نیست که به انها ازادی بیشتری داده ما نسلی بودیم که از نسل قبل و نسل بعد شادی کمتری داشتیم تلویزیون دو کانال بیشتر نداشت و برنامه های تکراری مدارس سه شیفته و در هر نیمکت چهار نفر محدودیت شدید در موسیقی و شادی های جمعی پسرها با سرهای کچل! و ماشین شده و دخترها با لباس های بلند و رنگهای تیره و یکنواخت ...بگذریم که حرف زیاد است...

وقتی پای حرف های جوانهای قدیم  و خاطراتی که از سینما دارند می نشینی گرچه چهره هایشان چروک خورده ولی با تعریف  از ان دوران چشمانشان برق می زند و شادابی به چهره هایشان بر می گردد مادر بزرگم می گفت مردهای قدیم وقتی شبها به خانه می امدند یا اواز می خواندند یا سوت می زدند او می گفت اشپزخانه خانه ما  نزدیک درب ورودی بود و وقتی پدر بزرگت شب به خانه می امد از صدای سوت و یا اوازش از امدنش با خبر می شدم و درب خانه را باز می کردم....